Anneniz hoşluk kraliçesi, babanız ünlü bir aktör, okul arkadaşınız başbakan, kendiniz milyoner olsaydınız keyifli olabilir miydiniz?
Dünyanın en sevilen dizilerinden biri olan Friends’in Chandler’ı Matthew Perry, bu saydıklarımızın hepsine sahip olsa da iş mutluluğa geldiğinde daima hayal kırıklığına uğradı. Hayatı boyunca bağımlılıklarla çaba eden Perry, 28 Ekim’de hayata gözlerini yumdu.
Bir gün kente bir adam gelir…
1986 yılında Los Angeles’a genç bir adam gelmişti. Annesi Kanada hoşluk kraliçesiydi, babası ise ünlü markaların reklam yüzü olmuş ünlü bir aktör. O günleri anılarında kaleme aldığında “Dünya üzerindeki herkesten çok şöhreti arzuluyordum. Şöhrete gereksinimim vardı. Beni düzeltebilecek tek şeydi. Buna emindim.” diyecek olan adam, gayesine giden yolda asla durmayacaktı.
Annesi ve babası daha o küçükken boşanmış olan Matthew, bölünmüş meskenlerde, iki tarafın da kendisini terk ettiği hissiyle büyümüştü. Annesinin mesleği nedeniyle çoklukla Kanada’da, Ottawa’da geçen çocukluğu boyunca Perry en çok yalnızlık hissetmişti. Komik olmayı da o vakitlerde öğrendiğini söyleyecekti.
Aslında babasını, “yüzünü daha çok mecmualarda ve televizyonlarda görmesine rağmen” kahramanı olarak da görüyordu. Rol modelinin eksikliği, annesinin onun yanında olmaması derken Matthew, agresif ve problemli bir çocuk olmaya başlamıştı.
10 yaşından sonra para çalmak, sigara içmek üzere huylar baş göstermeye başlamıştı. Okulda da notları berbat gidiyor, sık sık arbede ediyordu. Bugün Kanada Başbakanı olan Justin Trudeau ile sınıf arkadaşı olduğu yıllarda onu dövmüştü.
Hayatı boyunca başına bela olacak olan alkol ile birinci tanışması ise 13 yaşında oldu.
Yaşadığı terk edilmişlik hissini gizlemeye çalışan Perry, sıklıkla problemlerini diğer biçimlerde örtme yoluna gidiyordu. En sonunda Kanada’dan Kaliforniya’ya geldiğinde uygun bir tenisçi olmasına karşın tarafını oyunculuğa çevirmeye karar vermişti.
Aslında Perry’nin problemlerini “Bağımlılıkları vardı işte, ondan daima.” düzeyine indirmek pek de hakikat olmaz. Daha bebekliğinde Perry çok ağlayan ve uyumakta zorlanan bir yapıya sahip olduğu için, kendisine doktor kontrolünde bazı ilaçlar verilmiş. Doktor kontrolü dediğimize de bakmayın, o ilaçların hiçbiri bugün kullanılmıyor, o etken unsurlara müsaade verilmiyor. Aslında Matthew bebek daha o günden bağımlılıkların kucağına atılıyor yani.
Kendisini Friends’te buldu.
Kariyerine Charles in Charge ve Growing Pains dizileriyle başlayan Perry, daha sonra da Sydney ve Home Free isimli dizilerde uzunluk gösterdi. Temel büyük çıkışını ise yeni bir güldürü dizisi projesi olan “Friends Like Us” ya da bilinen ismiyle Friends ile yapacaktı.
Friends ile Perry’nin ilgisi, oyuncu-yapım ahengi açısından baktığımızda âdeta birinci görüşte aşk idi. Perry daha sonraki açıklamalarında “Sanki birisi beni bir yıl takip etmiş, esprilerimi çalmış, hallarımı kopyalamış, hayattan bezmiş ancak tekrar de şakacı yaşama bakışımın fotokopisini çekmişlerdi. Bilhassa bir karakter benim için öne çıkmıştı. Problem Chandler’ı oynayabileceğimi düşünmem değildi. Ben Chandler’ın kendisiydim.” demişti.
Chandler rolü aslında bir periyot tehlikeye girmişti. Perry yapımcıların birinci tercihiydi fakat 2194 yılında geçen, Los Angeles Havaalanı’ndaki bagaj görevlilerini bahis alan bir imal için kelam vermişti. Neyse ki o üretim gerçekleşmedi ve Matthew Perry, Chandler Bingolarak ekibin en genç ve en son katılan üyesi oldu.
Dizi de Perry’nin üzerinde baskı ögesi oldu.
Perry, biyografisinde dizi çekmenin vakit zaman acı verici olabildiğini de belirtmişti. “Dizi canlı seyirciyle çekilirken, seyirciler gereğince gülmezse ölecek üzere hissediyordum. Doğal ki bu sağlıklı bir durum değildi lakin bazen tek sözlük bir espri yapıyordum ve gülmüyorlardı. Ben de terlemeye başlayıp, spazmlar geçirirdim. Gerekli seviyede kahkaha attıramadığımda dağılırdım. Bunu her bir gece hissediyordum. Bu baskı beni çok makûs etkiledi.” diye yazmıştı. Meselelerini alkolle boğmaya çalıştı fakat şişelerde kendisi kayboluyordu.
Rol arkadaşlarının ihtarları ve takviyeleriyle Perry o periyotta alkolle uğraşını arttırmış olsa da performansı inişli çıkışlıydı. 1997’de geçirdiği jet ski kazası ise işleri çok daha makus hâle getirdi, çünkü tedavi sırasında Vicodin adlı ağrı kesicinin bağımlısı hâline gelmişti. Alkoldü, ilaçtı derken 2000 yılında pankreas iltihabı yüzünden hastaneye yatmak zorunda kaldı.
Solunum makinesine bağlandı.
Perry, solunum makinesine bağlanmak zorunda kaldığı bir devri anlattığı bir röportajda, “5 ay boyunca hastanede yattım ve beni ecmo makinesine bağlamışlardı. Hekimler aileme oradan çıkamayabileceğimi söylemişler. O makineye bağlanan şahısların birçok ölürmüş. O gece benimki birlikte beş kişi o makineye bağlanmış, yalnızca ben hayatta kaldım, başkaları öldü. Ailemin hastaneden sağ çıkamayacağımı duymuş olmalarına üzüldüm. Tahminen de yaşadığım için çok sevinçli olmam gerekiyordu fakat ben, ailem bu sözleri duyduğu için çok üzgündüm, kızgındım.” sözlerini de kullanmıştı.
2018 yılında da çok opioid kullanımı nedeniyle Perry’nin kalın bağırsağı patlamıştı. Perry bu nedenle bir müddet hastanede yatarken, sonrasında da 9 ay boyunca ek tedaviye ve tedbirlere muhtaçlık duymuştu. Perry, sonrasında hem kendisi bağımlılıklarla uğraşını sürdürdü hem de diğerlerine yardımcı olmaya çalıştı.
“İyi yaşadı, düzgün sevildi…”
Hayatı boyunca daima bir yetersizlik, bir eksiklik hissiyle yaşayan Perry, bu durumu ikili münasebetlerine de yansıtmıştı. Aslında Friends birinci başladığı vakitlerde Jennifer Aniston‘a bir ilgisi vardı fakat bu ilgi karşılık bulmadı. Julia Roberts, Tricia Fisher, Lizzy Caplan, Yasmine Bleet üzere isimlerle bağlantıları oldu. Bu mevzuda fikirlerini anlatan Perry, “Sevgiye gereksinimim var fakat güvenemiyorum da. Chandler rolümü bırakıp, sahiden size kim olduğumu gösterirsem beni fark edebilirsiniz ve daha da berbatı beni terk edebilirsiniz ve ben buna dayanamam.” demişti.
Perry, Malibu Kıyısı’ndaki 10 milyon dolarlık evini 2012’de Perry House ismiyle bir rehabilitasyon merkezi hâline getirmişti. İki yıl sonra meskeni satsa da bağımlılıkla çabaya dayanak olmaya devam etti. Bağımlılığın bir tıp zihinsel rahatsızlık olduğunun farkındaydı ve pek çok bireye bağımlılıklarını atlatmaları sürecinde dayanak olmaya çalışıyordu.
Kendi geçmişine de sünger çekmişti, o denli ki alkol ya da unsur kullandığı vakitlerden kalma imgesini görmemek için Friends dizisini bile izlememişti. Bu süreçte 7 milyon dolar harcamış, 6000 isimsiz alkolikler toplantısına katılmış, 15 kez kliniğe yatmış ve 30 yıl boyunca ruhsal takviye almıştı.
Son röportajlarından birindeki tabiriyle Matthew Perry, “İyi yaşadı, düzgün sevildi, arayışta olan ve en değerlisi, diğerlerine yardım etmek isteyen biri” olarak hatırlanmak istediğini söylemişti. Nitekim de o denli hatırlanacak olan Perry, hem güldürüp hem içimizi acıtan, insanları bağımlılık konusunda uyaran ve aydınlatan bir figür olarak hayatımızdan geçti.
