Dünya çapında on milyonlarca insan geçimini sağlamak ve mesleğinde istediği noktaya ulaşmak için uygun bir iş fırsatı aramaya devam ediyor. Pekala, iş arayışınızda size en çok yardımcı olabilecek, en nihayetinde iş bulmanızı sağlayacak bireyler kimler?
İşte 20 milyondan fazla bireyle yapılan yeni bir çalışma, bu sorunun karşılığının peşine düştü. Elbette sorunun karşılığı isim isim verilecek bir yanıt değildi. Bilim insanları, daha çok tanıdıklarınız ve arkadaşlarınız aracılığıyla iş aramanın uygun sonuç verip vermeyeceğini gösterdi. Sonuç, beklentinizin aksineydi.
Öncelikle araştırmada işimize yarayacak kurama bakalım:
Araştırma, 1973 yılında Amerikan sosyolog Mark Granovetter’in ortaya koyduğu bir kuramdan faydalanıyor. Granovetter, “zayıf bağların gücü” fikriyle “iki birey ortasındaki bağ ne kadar güçlü olursa arkadaşlık ağları o kadar örtüşür” demişti. Daha genel bir lisanla bu, yakın bir arkadaşınızın büyük olasılıkla tüm arkadaşlarını tanıdığınızı, ancak daha az tanıdığınız birinin çok daha az arkadaşını tanıyor olabileceğinizi ifade ediyordu.
Bunu iş dünyasına dökecek olursak, teoriye nazaran bir iş arıyorsanız muhtemelen yakın etrafınızın size sunabileceği her şeyi esasen biliyor olacaksınız. Lakin iş bulmanız yakın etrafınızın değil, zayıf bağlarınız, yani yalnızca çok az tanıdığınız şahıslardan gelen fırsatlarla daha yüksek olabilir. Pekala bu teori, iş dünyasına nitekim de bu türlü mi yansıyor?
Peki araştırma nasıl yapıldı?
LinkedIn, Harvard İşletme Okulu, Stanford Üniversitesi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar, zayıf bağların iş arayışını nasıl etkilediğine dair delil bulmak için yola koyuldu. Araştırmada LinkedIn’in ‘Tanıyor Olabileceğin Kişiler’ algoritması kullanıldı ve algoritma, bir test aracı da oldu.
Bu algoritmayı sistemli olarak güncelleyen LinkedIn, bu kere bir güncellemede güçlü bağlar (yakın arkadaşlarınız) ve zayıf bağlar (tanıdıklarınız) ortasındaki bağlantıyı test etmeye başladı. Platformdaki A/B testine katılan dünya çapından 20 milyondan fazla kişi müşahede altına alındı. Kullanıcılar kümelere ayrıldı ve her kümeye farklı yeni bağlantı teklifleri gösterildi. Böylece birtakım kümelerdeki kullanıcılar daha güçlü bağ oluştururken, öbür gruplardakiler daha zayıf bağlar oluşturdu.
Bir sonraki adım, her kümede toplamda kaç işe başvurulduğu ve kaç ‘iş aktarımı’ gerçekleştiği ölçüldü. İş transferi, tıpkı şirkette farklı bir iş bulmak olduğundan bilhassa ilgi cazip bir alandı. Bu başlık, bireyin tanıştığı yeni bir kişi sayesinde farklı bir işe geçtiğini gösteriyordu.
3 kıymetli sonuca varıldı:
- LinkedIn’in teklif motoru, irtibat oluşumunu kıymetli ölçüde şekillendiriyor. Daha zayıf ilişkiler önerilen kullanıcılar, motora uyarak daha zayıf kontaklar oluşturdu. Güçlü bağ önerilenlerde de durum paraleldi.
- 10 ortak arkadaşınızın olduğu ve nadiren etkileşimde bulunduğunuz tanıdıklardan oluşan “orta derecede zayıf bağ” kümesi, iş arayan bir bireye yeni patron sunma konusunda daha etkin bulundu. Üstelik ortadaki fark, güçlü bağa nazaran neredeyse iki kat daha fazlaydı.
- Zayıf bağların gücü, sektöre nazaran değişiklik gösteriyordu. Zayıf bağlar dijital kesimlerde iş hareketliliğini artırıyor, güçlü bağlar ise daha az dijital olan kesimlerde işe yarıyordu.
Bu üç sonuç, her ne kadar bağların gücünün dala bağlı olduğunu gösterse de, ortalama alındığında iş ararken evvel en yakınlarınıza değil, yine bir tanışıklığınızın olduğu, ama çok da etkileşime girmediğiniz bireylere yönelmeniz gerektiğini gösterdi.