İzmir İnciraltı Kıyısı’nda binlerce kuş cinsine mesken sahipliği yapan ve son devirde deniz marullarıyla gündeme gelen Çakalburnu Lagünü’nde balık vefatları oldu. Kıyıda çok sayıda balık ölüsü ihbarını alan İzmir Büyükşehir Belediyesi takımları, toplama süreci başlattı.
Balık ölümlerinin nedeniyle ilgili açıklamada bulunan Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, Deniz Bilimleri Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kemal Can Bizsel, birebir ölümlerin daha evvel de yaşandığını söz ederek hava sıcaklıklarındaki ani değişimlerin bu sonucu doğurabildiğini söyledi.
Doç. Dr. Bizsel, “Mayıs ayında haziran sıcakları oldu. Bu durum biyolojik döngüyü etkiliyor. Sığ alanlarda sıcaklık çok artınca küçük mikroskobik canlılar süratle üremeye başlıyor ve bunun için gerekli olan besin unsurlarını süratle tüketiyor. Ortamdaki oksijen çok süratli tükeniyor. Bunun sebebi olağanda basamaklı olarak ısınan hava şartlarının birden değişmesidir. Bu durum lagün üzere küçük alanlarda olursa balıklar dışarı kaçma bahtı bulamadığı için ölebilir” dedi.
Çakalburnu Lagünü’nün epeyce sığ bir alan olduğunu kaydeden Doç. Dr. Bizsel, balıkların vefatlarına neden olabilecek bir öteki nedenle ilgili olarak “Bu lagün su alışverişi sınırlanmış bir yer. Çakalburnu, Balçova Deresi ile beslenen bir lagünken yanındaki rekreasyon alanları nedeniyle lakin aşikâr bir ölçüsü korunabilmiş bir alandır. Bu vefatlar birinci sefer olmuyor. Bu çeşit mevsim geçişlerinde bu olaylar yaşanabiliyor. Körfezin rengini dahi değiştiren uzantıları olan birtakım canlılar var. Onlar çok ağır olduklarında balıkların solungaçlarına takılıp tıkayabilir. Balıklar da nefes alamadığı için ölebilir” diye konuştu.
“KIYI PLANLAMASI UYGUN YAPILMALI”
Çakalburnu Lagünü’nün daha evvel tekraren deniz marullarıyla da kaplandığını hatırlatan Doç. Dr. Bizsel, deniz marullarının da dönemsel üreyip kurallar ortadan kalktığında parçalanıp çürüyen ve önümüzdeki yıl tekrar çıkabilen canlılar olduğunu söyledi.
Deniz canlılarının muhakkak döngüleri olduğunu kaydeden Doç. Dr. Bizsel, “Deniz marulları sığ, güneş alan yerlerde olur, hareketli yerlerde tutunamazlar. Denizle irtibatı olan sığ lagünler, deniz marulları için ülkü alanlardır” dedi.
Balık ölümlerinin önüne geçmek için yeterli bir kıyı planlamasına gereksinim olduğunu söz eden Doç. Dr. Bizsel, şöyle devam etti:
“Kıyı alanlarında bilhassa ekolojik açıdan kıymetli olan alanların etrafında rastgele bir faaliyet yapılacağı vakit yeterli planlama yapılmalı. Meyyit olan büyük balıklar göze çarpıyor. Lakin orada küçük yüzlerce canlı var. Yavru balıklar var. Lagünler onlar için büyüme ve gelişme alanıdır. Çakalburnu için geç kalındı. Zira artık kentin içinde kaldı. Devlet o denli planlamış. Lagüne olan tesirler düşünülmemiş. Bu durum bugünün yanılgısı değil. Üst üste yapılan kusurlar var. Kıyılar yeterli planlanmıyor. Ömürüz güçlü lakin direkt uygulanmıyor.”