Laboratuvar ortamında mikroskopla incelenmek üzere bireyden deri örneği almak olarak tanımlanabilecek olan biyopsi, erken kanser teşhisi açısından son derece değerli bir operasyon olarak biliniyor. Fakat bu süreç, arkasında uygunlaşması haftalarca süren derin yaralar bırakması sebebiyle hastalar için hayli acılı ve tatsızdır.
Öte yandan son yıllarda yapılan biyopsi sayısının, tespit edilen kanser sayısından yaklaşık olarak dört kat fazla olması hayli dikkat çekiyor. Bu da, aslında kanser tehlikesi altında olmayan bireylerin bile bundan emin olmak ismine biyopsi olmak zorunda kaldıkları manasına geliyor. Lakin görünen o ki yeni geliştirilen bir aygıt ile gereksiz biyopsilerden ve bununla birlikte gelen acılı süreçten kaçınmak kelam konusu olabilir.
Yeni aygıt ile kanserli doku, biyopsiye gerek kalmadan tespit edilebiliyor
Stevens Teknoloji Enstitüsü araştırmacıları, artık gereksiz biyopsi oranını yarıya indirebilecek ve tıpkı vakitte dermatologlara ve başka ön saf tabiplere laboratuvar seviyesinde kanser teşhisine kolay erişim sağlayabilecek düşük maliyetli bir el aygıtı geliştiriyor. Asıl hedeflerinin biyopsilerden kurtulmak olmadığını belirten Stevens’da bulunan Biyo-Elektromanyetik Laboratuvarı müdürü Negar Tavassolian, “Ancak tabiplere ek araçlar sağlamak ve daha düzgün kararlar vermelerine yardımcı olmak istiyoruz” halinde kaydediyor.
Takım tarafından geliştirilen kelam konusu aygıt, bir hastanın cildini taramak ismine havaalanı güvenlik tarayıcılarında kullanılan teknolojinin birebiri olan milimetre dalga görüntülemeden faydalanıyor. Bu çalışma prensibine nazaran sağlıklı doku, milimetrik dalga ışınlarını kanserli dokudan farklı formda yansıtıyor. Bu da, deriden geri yansıyan ışınlardaki kontrastları izleyerek kanserleri tespit etmenin teorik olarak mümkün olduğu manasına geliyor.
Bu yaklaşımı klinik uygulamaya getirmek isteyen araştırmacılar da, birden fazla farklı anten tarafından yakalanan sinyalleri ultra yüksek bant genişliğine sahip tek bir imajda birleştirmek, gürültüyü azaltmak ve en küçük noktanın yahut lekenin bile yüksek çözünürlüklü imajlarını süratle yakalamak için algoritmalar kullandılar.
Gerçek klinik ziyaretler sırasında 71 hastayı incelemek için teknolojilerinin masa üstü bir versiyonunu kullanan Amir Mirbeik liderliğindeki araştırma grubu, metotlarının yalnızca birkaç saniye içinde güzel huylu ve makus huylu lezyonları gerçek bir halde ayırt edebildiğini tespit etti. Tavassolian ve Mirbeik, aygıtlarını kullanarak kanserli dokuyu %97 hassaslık ve %98 özgüllükle tanımlayabildiler ki bunun, hastane seviyesindeki en yeterli teşhis aygıtlarıyla bile rekabet edebilecek bir oran olduğunu söylemekte yarar var.
Takım, ulaşımı ve kullanımı kolay, düşük maliyetli bir ‘biyopsi’ alternatifi geliştiriyor
Çalışmaya dair yaptığı açıklamada “Cilt kanserlerini tespit edebilen öteki gelişmiş görüntüleme teknolojileri de var, lakin bunlar klinikte bulunmayan büyük, değerli makineler” tabirlerini kullanan Tavassolian, “Cep telefonu kadar küçük ve kullanımı kolay, düşük maliyetli bir aygıt yaratıyoruz, böylelikle herkesin erişebileceği gelişmiş teşhisler sunabiliriz.” diye de kelamlarına ekliyor.
Grubun teknolojisinin saniyeler içinde sonuç verdiği gerçeği, bu teknolojinin bir gün rutin denetimlerde büyüteçli dermatoskop yerine kullanılabileceğini ve neredeyse anında son derece hakikat sonuçlar verebileceğini gösteriyor. Bununla alakalı olarak Tavassolian, “Bu, hekimlerin hakikat teşhisleri rutin denetimlere entegre edebileceği ve nihayetinde daha fazla hastayı tedavi edebileceği manasına geliyor” kelamlarını lisana getiriyor.
Öbür birçok görüntüleme formülünün tersine, insan derisine yaklaşık 2 mm’de zararsız bir halde nüfuz eden milimetre dalga ışınlarını kullanan yeni görüntüleme teknolojisi, taranan lezyonların net bir 3D haritasının çıkarılmasını sağlıyor. Aygıta güç sağlayan algoritmada birtakım iyileştirmeler yapılmasıyla ise, lezyon hudutlarının haritalanmasını değerli ölçüde daha güzel bir hale gelmesi ve berbat huylu lezyonlar için daha kesin ve daha az geniş çaplı biyopsiler yapılması kelam konusu olabilir.
Grup, aygıtı iki yıl içerisinde piyasaya sürmeyi planlıyor
Bu noktada atılacak bir sonraki adım, grubun teşhis kitini entegre bir devreye yerleştirmesi olarak öne çıkıyor. Bu adımın atılmasıyla, yakında fonksiyonel el tipi milimetre dalga teşhis aygıtlarının kesim başına 100 dolar üzere düşük bir fiyata üretilmesi kelam konusu olabilir. Takım halihazırda teknolojilerini ticarileştirmek için çalışıyor ve aygıtlarını önümüzdeki iki yıl içinde klinisyenlerin ellerine teslim etmeye başlamayı umuyor.
“İleriye giden yol açık ve ne yapmamız gerektiğini biliyoruz” halinde belirten Tavassolian, “Bu konsept ispatından sonra, teknolojimizi minyatürleştirmemiz, fiyatı düşürmemiz ve piyasaya sürmemiz gerekiyor.” formunda kaydediyor.