Son yıllarda keşfedilen leptin hormonunun kilo denetimindeki tesirine ait değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Onur Yaprak, tokluk hormonu olarak da isimlendirilen leptin direncinin obezitedeki rolünün yapılan çalışmalarla anlaşıldığını, hormonun meselesiz çalışmasının insanı açlıktan ve çok yemekten koruduğunu bildirdi.
Leptinin ‘tokluk hormonu’ olarak isimlendirildiğini belirten Yaprak, son yıllarda yağ dokusunun bedenin yeni endokrin organı olduğunun keşfedildiğini aktardı.
Vücudun yağ depoları arttığında leptinin iştahı azaltmak için beynin hipotalamus bölgesine sinyal gönderdiğine işaret eden Yaprak, bu sistemin bir kişinin ölçülü bir beden yükünü muhafazasına yardımcı olduğunu, leptin hormonunun problemsiz çalışmasının insanı açlıktan ve çok yemekten koruduğunu, yağ hücrelerinin, beyne bedendeki depo yağ ölçüsünü iletmek için leptin kullandığını aktardı.
“LEPTİN DİRENCİ OLAN BEŞERLER DAİMA YEMEK İSTER”
Yaprak, yüksek leptin seviyelerinin ‘beyne bol ölçüde depolanmış yağ olduğunu, düşük düzeylerin ise beyne yağ depolarının düşük olduğunu’ söylediğini belirterek, şunları kaydetti:
“Obezite halinde bedende artan yağ dokusuna paralel olarak leptin seviyeleri de artar. Lakin beyin leptin sinyallerine karşılık vermeyi bırakır. Buna ‘leptin direnci’ denilir. Yapılan araştırmalar, yağ ve şeker oranı yüksek besinlerle beslenmenin leptin direncine yol açabileceğini gösterdi. Leptine karşı duyarsızlaşmış bir bedene sahip olan şahıslarda artık leptinin beyne tok ya da aç olduğunu söyleme yeteneği kaybolmuş demektir. Leptin direnci olan beşerler daima yemek ister ve bir türlü doyduklarını hissetmezler. Akdeniz usulü sağlıklı beslenmeye geçilip besinlerdeki karbonhidrat yükü azaltıldığında leptin direncinin de kırıldığı bildirilmiştir.
Tokluk hormonu olarak da isimlendirilen leptin direncinin obezitedeki rolü yapılan çalışmalarla anlaşıldı. Leptin hormonunun meselesiz çalışması insanı açlıktan ve çok yemekten korur. Leptin direnci olan beşerler daima yemek ister ve bir türlü doyduklarını hissetmezler.”
‘LEPTİNE OLAN DİRENCİNİZİ AYNAYA BAKARAK ANLAYABİLİRSİNİZ’
Prof. Dr. Onur Yaprak, leptin direncinin birçok diyetin uzun vadede başarısız olmasının temel nedeni olduğuna dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Leptine dirençli olup olmadığınızı anlamanın en âlâ yolu aynaya bakmaktır. Bilhassa göbek bölgesinde çok fazla beden yağınız varsa leptin direnciniz neredeyse mutlaktır. Leptin direncinin potansiyel nedenleri ortasında inflamasyon, yüksek özgür yağ asitleri ve yüksek leptin düzeyleri yer alır. Üçü de obezite ile yükselir. Teoriler fazla olsa da leptin direncinin nasıl bilakis çevrilebileceği tam olarak açık değildir. Genel olarak sağlıklı bir hayat şekline odaklanmanın tesirli bir strateji olması olasıdır. Yani hayat üslubunuzu ve beslenmenizi kalıcı olarak değiştirmeniz gerekecektir. Leptin direncini yenmek için akşam yemeğinden sonra yemek yemeyin. Yatmadan en az 3 saat evvel yemek yemeyi kesmek, leptinin geceleri daha verimli çalışmasını sağlar. Asla süratli yemek yemeyin. Zira bedenin çok fazla leptin üretmesini ve leptine dirençli hale gelmesini önlemek için beşerler yavaş yemelidir. Bu birebir vakitte çok yemeyi de engelleyebilir.”
İşlenmiş besinlerden kaçınarak liften güçlü besinlerin tüketilmesini öneren Yaprak, fizikî aktivitenin, leptin direncini aksine çevirmeye yardımcı olabildiğini, uykusuzluk yahut kalitesiz uykunun da leptin ile ilgili sorunlarda rol oynadığını, ayrıyeten karbonhidrat alımının da azaltılmasının kıymetli olduğunu vurguladı.
Dışarıdan leptin desteği almanın işe yaramayacağını belirten Yaprak, “Kilo kaybı açısından kıymetli olan daha fazla leptin değildir. Beyninizin sinyali ne kadar yeterli yorumladığı çok daha kıymetlidir. Bu nedenle kan leptin seviyelerini artıran bir destek almak, kesinlikle kilo kaybına yol açmaz” tabirlerini kullandı.