Netflix nedir üzere kolay bir sorunun karşılığı artık herkes tarafından biliniyor. Dünya çapında yüz milyonlarca aboneye sahip olan Netflix dijital içerik platformu, çok değil bundan birkaç yıl evvel meskenlere DVD göndermekle işe başlamıştı. İnsan düşünmeden edemiyor, ne oldu da bu şirket bugün milyarca dolarlık yepyeni üretimlerini dünyanın farklı noktalarındaki milyonlarca beşere ulaştırabilen bir platform haline geldi?
Netflix muvaffakiyetinin gerisinde illuminati üzere kapalı bir örgüt ya da uzaylılar yok. Sadece teknolojinin nabzını tutan ve insanların izleme alışkanlarını en az onlar kadar âlâ bilen bir takım var. Her ne kadar eleştirilecek pek çok noktası olsa da bugün Netflix dijital içerik platformunun ülkemiz dahil bütün dünya tarafından sevildiğini, artık vazgeçilmez bir izleme alışkanlığı sunduğunu lakin her şeye karşın Netflix Türkiye’de yolunda gitmeyen şeyler olduğunu kabul etmek gerekiyor.
Netflix, birinci periyotlarında DVD kiralama şirketiydi. Sinemaları aşağıdaki halde meskeninize postalardı. Netflix dizisi ya da sineması yoktu:
Netflix, Ağustos 1997 tarihinde ABD Kaliforniya’da Reed Hastings ve Marc Randolph tarafından kurulduğu vakit beşerler sinema izlemek için ya sinemaya gitmek ya yüksek fiyatlar ödeyip DVD satın almak ya da bu DVD’leri kiralamak zorundaydı. Lakin DVD kiralama işi zordu. Zira muhakkak bir kiralama müddetiniz oluyor, geç getirdiğinizde yüksek bedeller ödemek zorunda kalıyordunuz.
Netflix ise tıpkı bugün olduğu üzere bir abonelik sistemi sunuyor, dilediğiniz kadar sineması meskeninize kadar gönderiyor ve öbür can sıkıcı ayrıntılarla abonelerini sıkmıyordu. Bu yenilikçi fikir uzun bir mühlet muvaffakiyetle çalıştı. Lakin bir noktada insanların izleme alışkanlarının internete kaydığını fark ederek bir online platform kurdular ve DVD işi ile birlikte bir mühlet devam ettiler. Kısa vakit sonra ise DVD kiralama işi büsbütün sonlandırıldı.
Korsanla uğraş için online platforma geçiş yapıldı:
2010 yılından sonra internet kullanımı yaygınlaşmış ve beşerler artık farklı internet siteleri üzerinden sinema ve dizi izlemeye başlamışlardı. Artık kimse kolay kolay DVD kiralamayı tercih etmiyordu. Bu durumu gören Netflix yöneticileri bir online izleme platformu kurdular ve birtakım yayınların haklarını satın alarak bu platformda yayınlamaya başladılar.
Netflix online platform tam olarak 2007 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Lakin 2013 yılında yapımcılığını üstlendikleri House of Cards ile tam manasıyla bugün bildiğimiz Netflix halini almanın birinci adımlarını atmıştır. House of Cards ile başlayan Netflix orjinal içerik furyasının bugün dünyanın farklı ülkelerindeki lokal yapımlarla ortak gerçekleştirilen üretimlerle devam ettiğini hepimiz biliyoruz.
Reklamsız ve fiyatlı abonelik modelini popülerleştiren şirket:
Netflix, online bir içerik platformu olarak faaliyet göstermeye başladıktan sonra en dikkat çeken adımı orjinal dizilerini kısım bölüm yayınlamak yerine tüm dönemi bir anda izleyiciye sunması oldu. Böylelikle izleyiciler her hafta makul bir gün ve saati beklemeden kendi uygun saatleri çerçevesinde sevdikleri diziyi diledikleri kadar izleyebiliyorlar.
İzleyiciye sunulan bu esnekliğe artık alışmış olsak da o güne kadar hiç karşılaşmadığımız bir durumdu. Üstelik bu esneklik sadece içerikle değil, izleme aygıtlarıyla da sağlanıyordu. Netflix, birinci çıktığı günden beri bilgisayarlarda, televizyonlarda, taşınabilir aygıtlarda izlenebilir bir platformdur. Tüm yeniliklere süratle adapte oldu ve izleyiciyi kendinden bir an olsun yoksun bırakmadı.
Farklı kablolu yayınlara ve uydu yayınlarına da fiyat ödeyerek sahip oluyoruz. Fakat buralarda para ödediğimiz yetmezmiş üzere bir de üstüne reklam izliyoruz. Netflix bu noktada da öne çıkıyor ve farklı abonelik paketlerinden hangisini tercih ederseniz edin, kullanıcıya hiçbir reklam göstermiyor. Üstelik yepyeni üretimlerin içine gizlenmiş reklamlar bile yok. Bu hususta tam bir kullanıcı dostu olduğunu söylemek gerekiyor.
Netflix yepyeni üretimleri işi değişik bir noktaya getirdi:
Tüm televizyon kanalları ve yayın platformları birtakım dizi, sinema ve belgesellerin yapımcılığını da üstlenerek izleyiciye daha fazla seçenek sunmayı ve rakiplerini alt etmeyi hedeflemişlerdir. Fakat Netflix bu mevzuda da çığır açan adımlar atıyor. Netflix orjinal içerikleri için dünya çapında milyarlarca dolar bütçe harcanıyor. Bu sayının yanına yaklaşan bir platform şu an için yok.
Üstelik Netflix sırf yepyeni içeriklerini yaratmakla kalmıyor. Yayın hayatına başladığı ülkelerin izleme alışkanlıklarını takip ediyor ve bu ülkelerde sevilen üretimlerin yayın haklarını alarak platforma ekliyor. Elbette, yayın yaptığı ülkeye özel altyazı ve dublaj eklemesinden bahsetmiyoruz bile.
Netflix özgün üretimlerinde dikkat çeken öteki bir nokta ise evrensellik. Olağan koşullar altında açıp da izlemeyeceğimiz bir ülkenin imalini Netflix’te görebiliyoruz, üstelik kendi lisan seçeneklerimizi de belirleyebiliyoruz. Bir üretimci olarak sadece o ülkenin seveceği içerikler yapabilecekken Netflix, orjinal üretimlerin sadece yerelde değil tüm dünyada izlenebilir olmasını hedefliyor.
Yalnızca dizi ve sinema çekmek, yayınlamak yetmiyordu. Gelişmiş algoritmalar devreye girdi:
Farklı yayın hizmetlerine abone olmak kolay, aboneliği iptal etmek ise zordur. Hala faks çekilmesini isteyen hizmet sağlayıcılarının olduğunu bile biliyoruz. Netflix ise abone olma ve abonelik iptalini tek tıkla çözmenizi sağlıyor. Gelişmiş teknik servis dayanağı ile dilediğiniz vakit bir platform yetkilisine ulaşabiliyor ve probleminizi çözebiliyorsunuz.
Netflix’in öbür bir öne çıkan noktası ise gelişmiş teklif algoritma sistemi. Bu sistem, abonenin izlediği üretimleri inceliyor ve platformda yer alan misal üretimleri ana akışta gösteriyor. Yani bir şeyler keşfermekle uğraşmadan tam olarak izlemeyi seveceğiniz bir içerik ile karşılaşıyorsunuz.
Lakin Netflix için Türkiye’de yolunda gitmeyen kimi şeyler de var:
Öncelikle fiyat siyasetinde son yaptığı değişikliğin platforma pek çok abone kaybettirdiğini söylemeliyiz. Bu çeşit çok uluslu şirketlerin fiyat siyasetlerini hizmet sundukları ülkeye nazaran düzenlemeleri gerekiyor. Bilhassa “torrentsever” bireylerin gönlünü kazanmak için biraz daha gayret sarf etmesi gerekiyor.
Başka bir can sıkıcı nokta ise içeriklerin önyüklemesiz açılıyor olması. Yani o an için internet süratiniz ne ise ona nazaran bir akış sağlanıyor. Biraz durdurayım da dolsun diyemiyorsunuz. Tamam da internet kalitesinin bir anı, bir anını tutmuyor. Hal bu türlü olunca HD aboneler bile her vakit yüksek kalitede içeriklere ulaşamıyor.
Yerli üretimlerin kalite oranı kelam konusu:
Gelelim Netflix Türkiye imallerine. Burada hata Netflix’in mi yoksa lokal yapımcıların mı bilmiyoruz lakin şu an için Netflix Türkiye yepyeni üretimleri, Türk izleyicisinin gönlünü tam olarak fethedemiyor. Amerikan üretimlerinin Türkçe versiyonlarını izliyor üzereyiz. Bir Oburdur dizisi üzere daha ‘bizden’ üretimlere imza atılması gerekiyor.
Netflix Türkiye sunucusu üzerinden sunulan içeriklerin kapsamı ise tam bir fiyasko. Netflix Türkiye’de tüm içeriklerin yayında olmadığını biliyor muydunuz? ABD, Birleşik Krallık, Avustralya üzere farklı ülkelerin sunucuları üzerinden Netflix’e ulaştığınız vakit içeriklerin sayısı çok daha fazla. Lakin Netflix Türkiye’de yepyeni içeriklerin bile birden fazla vakit tüm dönemlerine ulaşılmıyor. Kolay bir yayın hakkı sorunu olsa gerek lakin bir an evvel çözülmesi gereken bir sorun.
Kolay bir DVD kiralama şirketi olarak başladığı seyahatinde bugün milyarca dolar bütçeli yepyeni üretimlerini dünya çapında milyonlarca abonesine online platform üzerinden sunan Netflix’in muvaffakiyet sırlarını ve Netflix Türkiye’de yolunda gitmeyen birtakım şeyleri anlattık. Netflix hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.